“Adalet, emanet, ehliyet, maslahat, meşveret.” Kulağa hoş geliyor. O sebeple çok tuttu bu söylem. Bağlam ve şartlarla alakası kurulmazsa ilgi çekici de. Reel gerçekliği temsil eden verili sosyo politik ve iktisadi düzen içinden konuşulduğu, düzenin kendisine temas etmeden söylendiği içinse, etkileyici bir cazibe kazanması doğal. Bu şartlara, Fransız devrimin hediyesi ‘eşitlik ve kardeşlik’ ilkeleri de …
Kelime Arapça kökenli. İnsan etkinliklerinde “coşku” dolu bir “istek” ön şartı veya tasavvurunu; burdan hareketle beşeri münasebetlerde tavır ve tarz olarak ‘ön almayı, cesareti, bonkörlüğü, kahramanlığı, atılganlığı’ ifade ediyor. Öz olarak var oluşun anlamını ve amacı, şekil olarakta reel gerçekliğin ideal ile uyumunu gösteriyor.. Hz Muhammed zamanı cahiliye Arabında hamaset; “atalarının yolundan gitmek, tarihsel kahramanlarını …
Grek filozofisi, onun takipçisi aydınlanmacı ‘rasyonel aklın’ ve ‘eleştirel yaklaşımın’ bilgisine göre Totem; tanrıyı, tabu; yasaklar dahil bu tanrının kurallarını ve ibadet şekillerini ve sembollerini temsil ediyor. Buna göre ‘dinler tabu’, din buyuranlar ‘totem’ oluyor. Sosyolojik ve biyolojik evrim geliştikçe ilkelinden mükemmeline doğru bunlar da gelişim gösteriyor, isim ve şekil değiştiriyor. İşte gök cisimlerine ve …
1: Müslümanlık, verili ve tanımlı bir kimliktir. Dayanağı, muhtevası ve sınırları tayin edilmiştir. Modeli gösterilmiştir. İsteyen kabul eder dahil olur. Kişisel tarafta ferdi tavır ve tutumlarla; toplumsal tarafta aile, komşuluk, ticaret, siyaset, sanat gibi insani etkinlik ve münasebetlerle belirginleşir. İki halin bütünleşmesiyle ortaya çıkar. Kimliğin icbar ettiği ‘farklı’ bi haldir. Başka bir deyişle enfüsi halin, …
Corona virüsü sebebiyle yeniden gündem oldu. Neymiş; ‘mücbir sebep’ var, cuma namazları bir süre kılınmasın; nasılsa makbul mazerette oluştu. Ne kötü üç cuma kılınmasa da olurmuş! Düz mantıkla “doğru” bir savunma. İslami tarihi Abbasi tarihçilerinden öğrenenlere de bu vesileyle gün doğdu: Nasılsa Emevi dinini din belledi toplum, Emevi adeti üzre kılınan cuma kılınmasa da olurmuş! …